H ΣΥΜΜΟΡΙΑ ΤΟΥ ΛΟΡΔΟΥ ΕΛΓΙΝ ΚΑΙ Η ΑΡΠΑΓΗ ΤΩΝ ΓΛΥΠΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΡΘΕΝΩΝΑ

Η   ΣΥΜΜΟΡΙΑ

ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ " ΜΥΣΤΙΚΗ ΑΘΗΝΑ " ΤΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ:

                                                    "Η   ΣΥΜΜΟΡΙΑ "
"  Η  σύσταση  της  συμμορίας έγινε  το  1799  στη  Σικελία.  Εκεί σε κάποιο καταγώγιο πολυτελείας άρχισε να εξετάζει ο αρχηγός διάφορους ανθρώπους , οι οποίοι είχαν  απο  μια ξεχωριστή  ειδικότητα που θα του χρησίμευε για τα σχέδιά του. Εντούτοις , η απόφαση για την πρόσληψη των ανθρώπων στη συμμορία  έπρεπε να εξαρτάται απο την ικανότητα που θα είχαν όλοι , ανεξαρτήτως ειδικότητας. Εκείνος τους τόνιζε οτι έπρεπε να είναι  αδίστακτοι και ικανοί να φέρουν εις πέρας οποιαδήποτε εντολή κι αν τους έδινε. Αυτό βέβαια δεν ήταν και τόσο εύκολο όσο έδειχνε. Πάντως, μετά απο μια εβδομάδα ακριβώς , είχε ήδη δύο , τους πρώτους ληστοσυμμορίτες : Αυτοί ήταν ένας τυχάρπαστος "ζωγράφος τοπίων" με ηθική μηδέν και αρχές το ίδιο, που άκουγε στο όνομα Giovanni Battista Lusieri, ο οποίος όταν ήθελε να φαίνεται το όνομά του πιο βαρύγδουπο έβαζε και ενα ...Don  στην αρχή , που όπως θα δούμε κάθε άλλο παρά τίτλος ευγενείας ήταν!
         Ο δεύτερος ήταν κάποιος Ασιάτης γλύπτης , ο Θεόδωρος Ιβάνοβιτς, που εξαιτίας της καταγωγής του τον ονόμαζαν "καλμούκο". Και οι δύο ανέλαβαν να εμπλουτίσουν την συμμορία και με άλλους γνωστούς τους " καλλιτέχνες ", πράγμα που ήταν αρκετά εύκολο μια και η Σικελία την εποχή εκείνη ήταν γεμάτη απο αποβράσματα διαφόρων εθνικοτήτων , οι οποίοι δεν έκαναν τίποτε άλλο παρά να ψάχνουν για την ευκαιρία που θα τους εξασφάλιζε μια ζωή άνετη ,με όσο το δυνατόν λιγότερη δουλειά . Γρήγορα προσελήφθη και ο Philip Hunt , ο οποίος δεν δίσταζε όταν οι περιστάσεις και οι ανάγκες το απαιτούσαν , να κάνει τον Πάστορα ώστε να επιτυγχάνει πιο εύκολα τους σκοπούς του .
       Ο ...Αιδεσιμότατος αυτός μαζί με τον Lusieri  έγιναν πολύ γρήγορα  οι " εκτελεσταί " της συμμορίας και ήταν άμεσα υπεύθυνοι για την συντέλεση  εγκλημάτων εναντίον ενός ολόκληρου έθνους . 

  Αν ακόμα δεν έχετε  καταλάβει , πρόκειται για την σύσταση της συμμορίας του Λόρδου Ελγιν που 
   

Ο ΛΟΡΔΟΣ ΕΛΓΙΝ 

έγινε για το ξερίζωμα των αρχαιοτήτων της Ελλάδας , όσων δηλαδή είχαν αφήσει στην χώρα μας οι υπόλοιποι κλέφτες που πέρασαν απο εδώ .
    Χαρακτηριστικό είναι οτι, όταν τα δύο αυτά αποβράσματα τελείωσαν με τον Παρθενώνα - πήραν δηλαδή ό,τι ήθελαν- έστρεψαν την προσοχή τους στο Ερέχθειο.  Ο Hunt πρότεινε να πάρουν ολόκληρη την "Πρόσταση " με τις Κόρες (!) και ο Ελγιν υποστήριξε το σχέδιο με ενθουσιασμό . Οι δυσκολίες  όμως που συνάντησαν στην πράξη ,τους έκαναν να εγκαταλείψουν την προσπάθεια .Ο Lousieri  αρκέστηκε να πάρει την πιο καλοδιατηρημένη Καρυάτιδα και έβαλε στην θέση της μια κολώνα απο τούβλα .
Αν όμως ο Lusieri  κατηγορηθεί ως ο εκτελεστής των εντολών του Ελγιν , τότε ο Αιδεσιμότατος Hunt  είναι αναμφισβήτητα ο " ιθύνων " νούς των πρώτων επιδρομών . 
Το πλήθος των διαφόρων γλυπτών που αποκόμισαν είναι πολύ μεγάλο και  δεν βρίσκεται μόνο στο Βρετανικό Μουσείο . Για παράδειγμα , ενα Ταφικό Μνημείο που με μαρτυρίες των διαφόρων περιηγητών βρισκόταν ακόμη στην Ελλάδα το 1800 , εξαφανίστηκε και  δεν βρέθηκε παρά μόνο γύρω στα 1900 κάτω απο ενα σπίτι στην New Bond Street στο Λονδίνο !
Βέβαια όλες οι προσπάθειές τους δεν ήταν επιτυχείς όπως ανέφερα πιο πάνω , όταν π.χ. επιχείρησαν να " σηκώσουν " όλες τις Καρυάτιδες . Ή όταν οι δύο αυτοί  "ευγενείς " προσπάθησαν να αφαιρέσουν τους δύο λέοντες απο την Πύλη των Λεόντων ! Αυτό βέβαια  συνέβαινε γιατι πολλές  απο τις επιθυμίες τους ήταν μεγαλύτερες απο τις δυνατότητές τους .
Κατά την απαγωγή της Καρυάτιδας εκδηλώθηκε και κάποια δυσαρέσκεια απο τους Αθηναίους , όταν το έμαθαν , γιατι αγαπούσαν πολύ την Πρόσταση με τις Καρυάτιδες . 

Οι Αθηναίοι είχαν μια περίεργη αντίληψη για τα αρχαία αγάλματα . Παρόλο που η εκκλησία τους είχε πείσει πρό πολλού οτι ήταν ειδωλολατρικά και συνεπώς καθόλου άξια σεβασμού , εντούτοις πίστευαν οτι πρόκειται για πραγματικά σακατεμένα σώματα ( ακρωτηριασμένα ) , που είχαν μαρμαρώσει , χάρη στα μάγια , τα οποία θα κρατούσαν όσο  ήταν  οι Τούρκοι  κυριάρχοι της Ελλάδας . Μόλις όμως αυτοί θα έφευγαν και η χώρα θα ανακτούσε την ανεξαρτησία της , τα αγάλματα θα ξαναζωντάνευαν . Τα εξουσίαζε κάποιο στοιχειό και πολλές φορές το άκουγαν να στενάζει και να μοιρολογεί την κατάστασή του . Ανέφεραν ακόμη πως κάποτε κουβαλούσαν κάτι Ελληνες ενα κιβώτιο με γλυπτά στον Πειραιά , και όταν τους έπεσε κάποια στιγμή , δεν κατάφεραν να τους μεταπείσουν να το ξανασηκώσουν . Βεβαίωναν πως είχαν ακούσει το στοιχειό να βογκάει και να φωνάζει τα αδέλφια του, που βρίσκονταν στην Ακρόπολη .
       Ηταν την ίδια εποχή που κυκλοφορούσε και κάποια άλλη φήμη : οτι οι Κόρες του Ερεχθείου  έκλαιγαν κάθε νύχτα την αδελφή τους , που είχε απαγάγει ο Lusieri . Οταν μάλιστα ο λόρδος Γκίλφορντ αντικατέστησε αργότερα το πλινθόκτιστο στήριγμα με ενα  αντίγραφο του απαχθέντος αγάλματος , ισχυρίζονταν οι Αθηναίοι , οτι ήταν το πρωτότυπο άγαλμα , που αρνιόταν να " σταθεί " όρθιο στην Αγγλία , δια να τους αναγκάσει  να το  επιστρέψουν στον τόπο όπου γεννήθηκε .Οταν κατέστρεψαν εναν κίονα του ναού του Ολυμπίου Διός , μοιρολογούσαν την νύχτα οι άλλοι κίονες , και τα μοιρολόγια αυτά δεν σταματούσαν να τρομοκρατούν τους Αθηναίους , μέχρι που οι  κάτοικοι δηλητηρίασαν τον Τούρκο Διοικητή  που ήταν υπεύθυνος για την ιεροσυλία .
    Τα πρώτα κιβώτια γλυπτών που φορτώθηκαν απο τον Πειραιά για την Αγγλία , αποτελέσματα των αρχικών επιδρομών του " Αιδεσιμότατου " Hunt  και του " ζωγράφου " Lusieri  ήταν οτι ούτε λίγο ούτε πολύ σαράντα τέσσερα , τα πιο βαριά! Αυτά τα φόρτωσε ο ίδιος ο Lusieri  , ο οποίος και τα συνόδευσε . Λόγω δε του Γαλλοαγγλικού πολέμου , το πλοίο  Μέντωρ του Ελγιν κατόρθωσε να φτάσει  στο Λονδίνο μόνο με την βοήθεια του Ναυάρχου Νέλσον. Οταν δε ο Lusieri  επέστρεψε , ήταν έτοιμα να φορτωθούν άλλα σαράντα . Πολλά  απο αυτά τα γλυπτά των επιδρομών δεν έφτασαν ποτέ στο Λονδίνο . Κατά τρόπο ανεξήγητο υπάρχουν αρκετά απο αυτά στα μουσεία της Πάδοβα , της Καρλσρούης , του Παλέρμο , του Βατικανού κ.ά.
Αν γινόταν σήμερα μια επιχείρηση συγκέντρωσης όλων αυτών δια να επιστρέψουν στην πατρίδα μας , θα  άδειαζαν κυριολεκτικά τα μουσεία της Ευρώπης !
Για να καταλάβουμε καλά το τί πράγματα αφαιρέθηκαν , αρκεί να σημειώσω πως η συμμορία του Ελγιν αντιλήφθηκε ότι και οι εκκλησίες των Αθηνών αποτελούσαν εξαιρετική πηγή αρχαιοτήτων . Ο δε Αρχιεπίσκοπος Αθηνών του επέτρεψε να ερευνήσει όλες τις εκκλησίες που βρίσκονταν στην δικαιοδοσία του και μάλιστα άφησε τη Συμμορία να απομακρύνει μερικά σπάνια τεμάχια .
Στον πεθερό του Ελγιν ( άλλος συμμορίτης κι αυτός ) μάλιστα , χάρισε ο Αρχιεπίσκοπος ενα μαρμάρινο αρχαίο θρόνο ( μήπως ήταν δικός του ; ) απο την Μητρόπολη .Τον πήραν κι αυτόν στην Αγγλία , και σήμερα βρίσκεται  στο Biel  του East Lothin της Σκωτίας .  Και για να καταλάβετε με τί καθάρματα ολκής είχαμε να κάνουμε , η κυρία  Nisbet  ( πεθερά του Ελγιν ) είχε αποκομίσει ενα μεγάλο  γλυπτό κομμάτι  παρμένο απο την Πνύκα , για να το χρησιμοποιήσει σαν διακοσμητικό για το τζάκι της !
       Αργότερα η Συμμορία διαλύθηκε αφού περάτωσε τους σκοπούς της . Οι περισσότεροι πάντως , μαζί και ο Ελγιν , επέστρεψαν στην Αγγλία . Ηταν άλλωστε και η ώρα να πωληθούν τα λάφυρα στο Βρετανικό Μουσείο ή σε πλούσιους Αγγλους ιδιώτες . Οσοι απο αυτούς τους δεύτερους δεν τα κληροδότησαν με τον θάνατό τους στο Βρετανικό Μουσείο , θα τα έχουν ακόμη κάπου , σε παλιά σπίτια του Λονδίνου ή στα θεμέλια νέων .......
............Γι αυτούς που ίσως σκέφθηκαν οτι κατά κάποιο τρόπο η Συμμορία του Ελγιν , αρπάζοντας τα γλυπτά , τα διαφύλαξε , κάνουν λάθος . 
Γιατι  αυτά  αποτελούν κληρονομιά  των Ελλήνων προς τους Ελληνες . Αν ήταν γραφτό να καταστρέφονταν καλύτερα  να καταστρέφονταν εδώ υπο τον Αττικό ήλιο και όχι στις αίθουσες μιας των πρωτευουσών της Εσπερίας . " 

Ιωάννης  Θ. Γιαννόπουλος .

Πηγή :https://thyoni.blogspot.com/  

 ΕΣΣΕΤΑΙ ΗΜΑΡ !

ΔΙΚΑΙΗ ΩΡΑ ΤΗΣ ΝΕΜΕΣΙΣ